ABD’de Bush yönetiminin Irak Savaşı hazırlıklarına göreve gelir gelmez başladığı tahmin ediliyordu. Ancak bu hazırlıklar, ilk kez yayınlanan belgelerle kanıtlandı. Washington Üniversitesi’ne bağlı Ulusal Güvenlik Arşivleri isimli sivil toplum kuruluşu, bilgi edinme hakkı sayesinde Bush yönetiminin üst düzey isimleri arasındaki 2001 yılına ait yazışmaları ve toplantı notlarını elde etti. Notlarda, Irak’a ambargonun delindiği her durumda basına “doğru hikâyenin sızdırılması” ile ilgili telkinler yapıldığı görülüyor. Dönemin Savunma Bakanı Donald Rumsfeld, Ulusal Güvenlik Danışmanı Condoleezza Rice ve Başkan Yardımcısı Dick Cheney’ye Irak’la daha çok ilgilenilmesini, olası bir saldırı konusunda toplantı yapılmasını öneriyor.
11 Eylül saldırılarından birkaç saat sonra yapılan toplantıda ise hem Usame bin Ladin’e hem de Irak’a saldırılması gerektiğini söylüyor. Rumsfeld aynı toplantıda, bir Pentagon avukatına kendi yardımcısıyla görüşüp Saddam rejimi ve El Kaide arasında bağlantı olduğunu gösteren “destekler” bulmasını söylüyor.
‘Savaşı nasıl başlatsak?’
Ancak yayınlanan belgeler arasında bir tanesi var ki savaşın en az iki yıl öncesinden -bahanesi ve işgal sonrası detaylar da dahil- ne kadar detaylı hazırlandığını gösteriyor. Rumsfeld, 27 Kasım 2001 tarihinde Florida’ya giderek ABD Silahlı Kuvvetleri’nin yurtdışındaki yetkilisi olan ABD Komuta Merkezi Komutanı Tommy Franks ile görüştü. Bu toplantıda Franks’e “Irak yönetiminin başını kesmeye hazırlanmasını” söyleyen Rumsfeld’in yanında, yardımcıları Paul Wolfowitz ve Douglas Feith ile hazırladığı bir belge vardı. Rumsfeld ve Franks’in el yazılarıyla üzerinden geçtiği ve notlar aldığı belgenin çarpıcı detayları şöyle:
- Belgenin ilk bölümünde “Kitle imha silahlarına yoğunlaş” ifadesi bulunuyor. Daha sonra “Rejim değişimi için momentum oluşturma” başlığı altında “Devrim Muhafızlarını ele geçir ya da yok et, Bağdat’ı izole et, kuzey ve güneydeki petrol yatakları“ gibi seçenekler bulunuyor. Bu bölümün yanında el yazısıyla “Yıkımı sağlamak için hangi sırayla gidilmeli?” yazıyor.
- “Nasıl başlanmalı?” başlıklı bölümde ise savaşı çıkarmak için olası üç senaryo şöyle sıralanıyor:
- Saddam Kuzey Irak’taki Kürtlere karşı harekete geçiyor?
- ABD, Saddam’ın 11 Eylül’le bağlantısını ya da şarbonsaldırıları ile bağlantısını keşfediyor?
- Kitle imha silahları incelemeleri ile ilgili tartışma çıkıyor (inceleme talepleri şimdiden düşünülmeye başlanmalı).
‘Türkiye yardım etmeyebilir’
Belgede “tek taraflı saldırı opsiyonlarını koru” yazan bölümün altında Suudilerin veya Türklerin olmadığı seçeneklerin da değerlendirilmesi gerektiği belirtiliyor. Belgede “ABD yalnızca 2-3 körfez ülkesinden yardım alabilir” ifadesi kullanılıyor, koalisyonda kimlerin olması gerektiği sorgulanıyor.
‘Ya komşulara füze atarsa?’
Donald Rumsfeld’in General Franks ile üzerinden geçtiği hazırlık belgesinin ikinci bölümünde Irak’ın işgalinden sonra yaşanacaklarla ilgili bir bölüm bulunuyor. “Saddam komşulara füze gönderirse [ne yapacağız]?” maddesinin de bulunduğu bölümde geçici hükümet kurulacağı yazılıyor. Plana göre işgalden sonra Saddam ve kurmayları savaş suçları ile yargılanacak, Irak’ın dondurulan fonları geçici hükümete tahsis edilecek, petrol satışı ile ilgili yetki verilecek.
Belgelerde Rumsfeld ve generalin el yazısıyla aldığı notlar da görülüyor.
‘Kürt devleti olmayacak’
Rumsfeld’in hazırladığı belgede işgal sonrası dönem ile ilgili “Kuzey ve güneydeki parçalar özgürleşince tanınacaklar” diyen bir ifade bulunuyor. Bunun yanında ise parantez içinde “Ayrı Kürt devleti yok” yazıyor. Planda Afganistan’dakinin aksine Irak’ta yönetime kimin geçeceğine önceden karar verilmesi gerektiği belirtiliyor.(milliyet)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder